چکیده
هدف اصلی در این تحقیق، بررسی اثر تعطیلات در بازار بورس اوراق بهادار تهران است. در این راستا از شاخص روزانه کل بورس اوراق بهادار تهران، در یک دوره ده‌ساله، از فروردین 1382 تا اسفند 1391 استفاده شد. سپس بازده شاخص مربوط به روزهای قبل و بعد از تعطیلات و نیز سایر روزها محاسبه گردید. در یک طبقه‌بندی، تعطیلات در سه گروه تعطیلات بلندمدت، میان‌مدت و بلندمدت قرار گرفتند. در طبقه‌بندی دیگری نیز تعطیلات در دو گروه تعطیلات شادی و سوگواری دسته‌بندی شدند. اثر تعطیلی برای روز قبل و بعد از تعطیلی برای همه طبقه‌بندی‌ها آزمون شد. در این تحقیق از روش سری زمانی حداقل مربعات معمولی (OLS) بهره گرفته شد. نتایج کل حاکی از وجود اثر تعطیلی در روزهای قبل و بعد از تعطیلی بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران است. اما این اثر در روزهای قبل از تعطیلی قویتر عمل می‌کند. همچنین روز قبل از تعطیلی میان‌مدت و بعد از تعطیلی بلندمدت شاهد بازده اضافی مثبت هستیم. نتایج مربوط به بازده روزهای قبل از تعطیلات شادی و سوگواری، حاکی از بازده مثبت بالا در روز قبل از تعطیلات سوگواری و پس از تعطیلات شادی است.
کلیدواژه: اثر تعطیلی، اثرات تقویمی، بازده غیرعادی، بورس اوراق بهادار تهران
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1 مقدمه
مدیریت مالی جدید، با بررسی تئوری بازار کارا، بی‌قاعدگی‌های تقویمی مانند اثر روزهای معاملاتی هفته، اثر آخر هفته، اثر آخر سال و نیز اثر تعطیلات را در بازارهای مالی شناسایی و مورد تأکید قرار داده است و از این طریق کارایی بازار مالی را به چالش کشیده است. در بازار کارا اطلاعات مربوط به بازار و یکایک سهام در دسترس همه است. از این‌رو کسی نمی‌تواند به‌طور مرتب بازده اضافی کسب کند. اثرات تقویمی موجب ایجاد بازدهی‌هایی می‌شوند که متناسب با ریسک نیستند. این تحقیق بر آن است وجود اثر تعطیلات را به‌عنوان یکی از اثرات تقویمی شناخته شده در دنیا، در بازار سهام تهران بررسی کند.
1-2 تبیین موضوع تحقیق
شواهد تجربی فراوانی در نقاط مختلف دنیا، حکایت از وجود الگوهای تکرارپذیر در طول زمان دارد. این امر با مفاهیم بازار کارا و تئوری‌های مرتبط با آن سازگار نیست. اساس و بنیان مفهوم کارایی بازار و تئوری‌های نوین مالی، بر غیرقابل پیش‌بینی بودن رفتار بازار در بلندمدت بنا نهاده شده است. جمع کثیری از محققین در سال‌های اخیر، ریشه‌ی این پدیده‌ها را در مباحث مالی رفتاری[1] جست‌وجو می‌کنند. یکی از معروف‌ترین این روندها بی‌نظمی‌های دوره‌ای[2] است که توجه خود را به کشف روندهای دوره‌ای موجود در بازار معطوف می‌سازد. در بین این بی‌نظمی‌های دوره‌ای که مورد بررسی قرار گرفته‌اند، اثرات تقویمی[3] جایگاه ویژه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند. اثرات تقویمی توجه خود را به بررسی رفتار بازار در اوقات مختلف سال (از جمله اثر ابتدای سال[4] (اوقات مختلف ماه (شامل اثر گردش ماه[5]) اوقات مختلف هفته (اثر روزهای هفته[6] و اثر آخر هفته[7] ( و روزهای قبل و بعد از تعطیلات رسمی (اثر تعطیلات[8]( معطوف می‌سازد. (حساب تعطیلات رسمی از تعطیلات آخر هفته جدا است.)
یکی از پایه‌های اساسی نظریه مدرن مالی، طی سال‌های دهه 50 نظریه بازار کاراست. یکی از مباحث و آزمون‌هایی که در سطح ضعیف کارایی بازار صورت میگیرد، بررسی وجود یا عدم وجود الگوهای فصلی و تقویمی است که بر اساس اطلاعات تاریخی، شناسایی شده و مورد توجه تحلیل‌گران جهت پیش‌بینی آینده قرار میگیرد. الگوهای تقویمی با بررسی تاریخی، بازده اوراق بهادار و یا حجم معاملات در مقاطع زمانی مشخص، شناسایی می‌شود و در صورت معنادار بودن چنین الگویی، اطلاعات تاریخی مبنایی جهت تصمیم‌گیری آینده سهامداران می‌شود. براساس فرضیه کارا، الگوی فصلی نباید دارای اثرات معنادار باشد. بعضی از آزمون‌های تجربی نشان داده‌اند که استفاده از الگوهای خاص معامله، بر اساس اوقات مختلف روز، ماه یا سال، می‌تواند منجربه ایجاد بازده اضافی گردد. کسب بازده اضافی، کارایی بازار را به چالش می‌کشاند. بنابراین اثرات تقویمی یا دوره‌ای، می‌تواند به‌عنوان یکی از فاکتورهای پیش‌بینی‌کننده رفتار آتی سهام مطرح باشد. الگوهای فصلی با بررسی تاریخی بازده اوراق بهادار و یا حجم معاملات در مقاطع زمانی مشخص، شناسایی می‌شود و در صورت معنادار بودن چنین الگویی، اطلاعات تاریخی، مبنایی جهت تصمیم‌گیری آینده سهامداران می‌شود. بسیاری از مطالعات انجام گرفته با بررسی اثر پایان سال، اثر روزهای هفته، اثر ماههای خاص سال و مانند آن به الگوی خاصی در رفتار بازار پی بردند. (راعی و شیرزادی، 1387). مطالعات زیادی در کشورهای مختلف انجام شده که در آن شواهدی دال بر وجود بازده‌های غیرعادی بالا در روزهای قبل از تعطیلات رسمی یاد می‌شود. مطالعات زیادی بازده غیرعادی روز قبل از تعطیلی را نه تنها برای تعطیلات سال نو و کریسمس، بلکه برای سایر تعطیلات نیز یافتند. اثرات تعطیلی یکی از مهمترین بی‌قاعدگی‌های تقویمی شناسایی شده در بازارهای مالی هستند. تعطیلات بازارهای مالی معمولاً در روزهای ملی، اولین روزهای سال نو، تعطیلات مذهبی و غیره هستند. دو دسته از اثرات تعطیلی شناسایی شده‌اند: (Dumitriu et al., 2011)
- اثر روز قبل از تعطیلی، زمانی‌که بازده قیمت روز قبل از تعطیلات به‌طور معناداری متفاوت از روزهای دیگر است.
- اثر روز بعد از تعطیلی که شامل تفاوت معنادار مابین بازده قیمت روز پس از تعطیلات و سایر روزهاست.
این دو اثر تعطیلی در بسیاری از کشورها شناسایی شده‌اند. اگرچه مطالعات زیادی وجود بازده غیرعادی در روزهای قبل از تعطیلات را تأیید کرده‌اند، اما تعداد کمی از آنها سعی در توضیح اینکه چرا این اثر وجود دارد، کرده‌اند. (Tangjitprom, 2010)
بررسی اثر تعطیلات، به عنوان زیرمجموعه اثرات تقویمی (شاخه‌ای از مالی رفتاری)، بر بازده قیمت در روز قبل و بعد از تعطیلات رسمی توجه می‌کند و به دنبال این است تا ببیند آیا تفاوت معنی‌داری بین بازده روز قبل از تعطیلات با بازده سایر روزها (مطابق آنچه در بسیار ی از بازارهای نقاط مختلف دنیا دیده شده) و نیز بین بازده پس از تعطیلات با بازده سایر روزها وجود دارد یا خیر؟
مطالعات زیادی در کشورهای مختلف انجام شده که در آن شواهدی دال بر وجود بازده‌های غیرعادی بالا در روزهای قبل از تعطیلات رسمی، به دلیل افزایش فعالیت در چنین روزهایی و کمتر بودن آن در روزهای پس از تعطیلات می‌باشد. در بسیاری از مطالعات، رفتار فصلی بازده روزانه بازار سهام در روزهای قبل از تعطیلی، نشان داده شده است. مطالعات زیادی در بازار سهام ایالات متحده، حاکی از وجود بازده غیرمعمول اضافی در روزهای قبل از تعطیلات هم در شرکت‌های بزرگ و هم در شرکت‌های کوچک است. در مطالعاتی بازده روزهای قبل از تعطیلات در ایتالیا را بررسی شد و بازده اضافی در روزهای قبل از تعطیلات مهم عمومی ایتالیا، تأیید شد. در مطالعات دیگری نیز اثر روز قبل از تعطیلی در کشورهایی مانند کانادا، ژاپن، استرالیا و هنگ کنگ تأیید شد.
براي دانلود متن کامل پايان نامه اينجا کليک کنيد.
نظرات شما عزیزان:
تبادل لینک هوشمند