چکیده
روابط جمهوری فدراتیو روسیه و ایالات متحده امریکا دارای اهمیت بسیار زیادی می باشد . در دوران جنگ
سرد در نظام دوقطبی رقابت سختی بین اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده وجود داشت . حضور امریکا به عنوان
عضوی از ناتو در منطقه و نبودن روسیه در این پیمان از دلایل بزرگی است که باعث کشش روسیه به سوی امریکا می
شود . بدنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و جداشدن جمهوری های متعدد از آن کشور و تولد روسیه تغییرات
زیادی در روابط روسیه و امریکا بوجود آمد. از طرف دیگر افغانستان یکی از نگرانیهای سیاست خارجی روسیه است.
اوضاع بی ثبات در افغانستان به ویژه وجود مواد مخدر، افراطگرایی اسلامی و فساد روسیه و متحدان استراتژیکش را در
آسیای مرکزی تهدید میکند. آمریکا، روسیه را به عنوان شریکی مهم در مبارزه با تروریسم در نظر داشته و مبارزه با
تروریسم یکی از زمینه های مهم در روابط آمریکا و روسیه است. ه دف تحقیق حاضربررسی زمینه های همکاری و
اختلاف آمریکا و روسیه در مبارزه با تروریسم می باشد. در یک نگاه کلی رویکرد روسیه در قبال این بحران استفاده از
فرصت در جهت بهبود مناسبات با آمریکا ودر راستای بهره مندی از نفوذ آن کشور در استفاده از امکانات وتوانایی های
سازمان های مالی وپولی بوده است و به همین خاطر همکاری خود با ائتلاف بین المللی برای بر خورد با عوامل
تروریستی در افغانستان را اعلام نمود. می توان گفت که ایالات متحده آمریکا و روسیه در موضوعاتی مانند مدیریت
بحرانها، مبارزه با توسعه اسلام گرایی رادیکال ودیگر مظاهر افراط گرایی، همکاری در عرصه انرژی به عنوان تقویت زیر
ساخت های اقتصادی، مبارزه مشترک در زمینه تروریسم، کنترل بیشتر بر رفتار برخی از بازیگران مؤثر منطقه ای نظیر
چین – ایران و تأمین اولویت های کشور های آسیای مرکزی زمینه های همکاری دارند. همچنین گسترش نفوذ سیاسی و
امنیتی امریکا، مخالفت روسها با نظام هژمونیک آمریکا و مانع تراشی غرب در زمینه جایگاه روسیه به عنوان یک قدرت
بزرگ و تعیین کننده جهانی مهم ترین عامل افزایش تنش میان روسیه و امریکا بوده است.
کلمات کلیدی: تروریسم، افغانستان، یازده سپتامبر، روسیه، امریکا٢
مقدمه
روابط روسیه و امریکا از زمان پیروزی انقلاب مارکسیستی در روسیه در سال 1917 همواره یکی از
مهمترین متغیرهای تعیینکننده در سیاست بینالملل به شمار رفته است. نقطه اوج این مسئله د ر دوران جنگ
سرد و به طور مشخصتر در زمان بحران موشکی کوبا رقم خورد که به اعتقاد بسیاری از تحلیل گران ،
جهان تا آستانه یک برخورد هستهای به پیش رفت.
بدنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و جداشدن جمهوری های متعدد از آن کشور و تولد روسیه تغییرات
زیادی در روابط روسیه و امریکا بوجود آمد. با فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد ، اگرچه تنشها در
روابط روسیه و امریکا تا حدود زیادی کاهش یافت و نقش محوری روابط روسیه و غرب جای خود را به
موضوعات مهمتری مانند روابط غرب و جهان اسلام داد، اما در بسیاری از بحرانها و مسائل مهم جهانی
همچنان مواضع روسیه به عنوان یکی از پنج عضو شورای امنیت، از نقش تأثیرگذار و تعیینکنندهای
برخوردار بوده است.
طی این سالها روابط روسیه و غرب از یکسو عرصه مجموعهای از مسائل اختلاف برانگیز (از اختلاف بر سر
مسائل بالکان و گسترش ناتو به شرق گرفته تا اختلاف بر سر مسئله استقرار سپر دفاع موشکی و بسیاری از
موضوعات دیگر)، بوده است و از سوی دیگر، شاهد همکاریهای متنوعی مانند همکاری در موضوع مبارزه
با تروریسم، همکاریهای گسترده در زمینه اقتصادی و همچنین تفاهم در خصوص کاهش تسلیحات اتمی
بوده است. برخی از عرصهها مانند موضوع برنامه هستهای ایران و مسئله انرژی نیز تاکنون عرصه توأمان
همکاری و رقابت میان روسیه و غرب بوده است.
پس از حملات یازده سپتامبر، ایالات متحده آمریکا ماشه جنگ علیه تروریسم را کشید و افغانستان را به
عنوان نقطه آغازین مبارزه با تروریسم تعریف کرد و این کشور را مورد حمله نظامی قرار داد.روسیه نه تنها
در شورای امنیت رای به مداخله نظامی در افغانستان داد بلکه هم چنین با استقرار پایگاه های نظامی آمریکا
در آسیای مرکزی به منظور کمک به جنگ افغانستان مخالفتی نکرد. یعنی روسیه اقدام نظامی ایالات متحده
را در راستای منافع و امنیت ملی خود ارزیابی نمود. روابط جمهوری فدراتیو روسیه و ایالات متحده امریکا
دارای اهمیت بسیار زیادی می باشد. در دوران جنگ سرد در نظام دوقطبی رقابت سختی بین اتحاد جماهیر
شوروی و ایالات متحده وجود داشت. حضور امریکا به عنوان عضوی از ناتو در منطقه و نبودن روسیه در
این پیمان از دلایل بزرگی است که باعث کشش روسیه به سوی امریکا می شود. افغانستان یکی از
نگرانیهای سیاست خارجی روسیه است. اوضاع بی ثبات در افغانستان به ویژه وجود مواد مخدر،
افراطگرایی اسلامی و فساد روسیه و متحدان استراتژیکش را در آسیای مرکزی تهدید میکند. روسیه برای
رفع این چالش ها به دنبال این است که به طور فزایندهای نقش فعالی را در بازسازی و ثبات افغانستان در ٣
سطوح مختلف روابط دوجانبه، منطقهای و بینالمللی ایفا کند. بنابراین روسیه و امریکا دارای منافع مشترکی
در افغانستان هستند و مسکو از تلاش برای مشارکت بینالمللی در افغانستان به رهبری غرب خرسند است.
به رغم پایان یافتن رژیم طالبان در سال 2001 افغانستان همچنان منبع تولید تهدیدات برای روسیه و
چالشهایی را برای امنیت روسیه و متحدانش در آسیای مرکزی ایجاد میکند. این چالش ها عبارتند از
قاچاق مواد مخدر، افراطگرایی اسلامی و تروریسم، بیثباتی سیاسی و فساده گسترده در افغانستان که باعث
نگرانی روسیه است. افغانستان با وجود تمام مشکلاتش بار دیگر به عاملی مهم در سیاست خارجی روسیه
تبدیل شده است. لذا در این تحقیق زمینه های همکاری و اختلاف آمریکا و روسیه در مبارزه با تروریسم در
افغانستان مورد بررسی قرار می گیرد..۴
فصل اول:
کلیات تحقیق۵
1-1 – بیان مسأله
پس از حملات یازده سپتامبر، ایالات متحده آمریکا مبارزه جدی و قاطع خود علیه آنچه تروریسم بین
المللی می نامید آغز کرد و افغانستان را به عنوان نقطه آغازین مبارزه با تروریسم تعریف کرد و این کشور را
مورد حمله نظامی قرار داد. هدف اعلامی ایالات متحده حذف القاعده و حکومت طالبان حامی آنها به عنوان
منبع اصلی بنیادگرایی اسلامی بود که به زعم ایالات متحده اقدامات تروریستی علیه غرب را تشویق و
ترغیب می کرد. اقدام نظامی آمریکا نه تنها با حمایت دولت های فرامنطقه ای همراه شد بلکه دولت های
مانند ایران، روسیه، پاکستان و چین نیز اقدام نظامی آمریکا را تائید کردند. این به خاطر آن بود که هرکدام از
چهار دولت یاد شده نیز از نوع تفکر حاکم بر افغانستان نگران بودند و لذا آن را تهدیدی علیه خود می
دانستند. روسیه نه تنها در شورای امنیت رای به مداخله نظامی در افغانستان داد بلکه هم چنین با استقرار
پایگاه های نظامی آمریکا در آسیای مرکزی به منظور کمک به جنگ افغانستان مخالفتی نکرد. لذا باید گفت
که روسیه اقدام نظامی ایالات متحده را در راستای منافع و امنیت ملی خود ارزیابی نمود .
اگر ادعای فوق پذیرفته شود این ادعا نیز پذیرفتنی و مقبول است که احیای دوباره تفکر طالبان در
افغانستان و گسترش نفوذ منتهی به عملیات تروریستی توسط آنها خود به مثابه احیای تهدیدات منبعث از
بنیاد گرای اسلامی برای دولت یاد شده است که به نظر نمی رسد مورد مطلوبی برای آن باشد. لذا این گونه
به نظر می رسد که مادامی که اقدامات ایالات متحده معطوف در افغانستان به مبارزه با القاعده و طالبان و
کمرنگ کردن نقش آنها در حیات اجتماعی افغانستان باشد، کشور یاد شده راضی خواهد بود و منتفع می
شود.
از طرف دیگر وقوع حوادث یازدهم سپتامبر باعث نزدیکی بیسابقه روسیه به امریکا و مشارکت در
جنگ با تروریسم در افغانستان شد. درواقع روسیه ازیکطرف برای رشد اقتصادی و حل مشکلات داخلی
به کمکهای اقتصادی غرب و امریکا نیاز داشت، ولی ازطرفدیگر وابستگی بیش از حد به غرب میتوانست
1 موقعیت سیاسی روسیه را در نظام بینالملل تضعیف کند.
در خصوص پیوستن روسیه به ائتلاف ضدتروریستی به رهبری امریکا، این کشور به این نتیجه رسید که
فرصت بینظیری برای بهرهگیری روسیه از پتانسیلهای نظام بینالملل و غرب پدید آمده است .در پی این
امر روسیه به صورت تلویحی برتری امریکا را پذیرفت و کوشید از ایجاد تنش با غرب بپرهیزد.
براي دانلود متن کامل پايان نامه اينجا کليک کنيد.
نظرات شما عزیزان:
تبادل لینک هوشمند